Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εμφανίζεται κάθε 2,5 χρόνια περίπου. Τα περισσότερα έτη έχουν δώδεκα πανσελήνους, ωστόσο κάθε ημερολογιακό έτος περιλαμβάνει δώδεκα σεληνιακούς κύκλους και έντεκα ημέρες ακόμη. Όταν αυτές αθροίζονται, εμφανίζεται ένα επιπλέον φεγγάρι.
«Καθώς ο σεληνιακός μήνας είναι μικρότερος από το μέσο μήνα του ημερολογίου, τυχαίνει να έχουμε δύο πανσελήνους μέσα στον ίδιο μήνα. Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται "μπλε πανσέληνος", όρος που όμως δεν χρησιμοποιείται επίσημα στην Αστρονομία», εξηγεί στο ΑΜΠΕ ο αστρονόμος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Νίκος Ματσόπουλος.
Φέτος έχει δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο φαινόμενο, καθώς συμβαίνει τον Αύγουστο. «Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στην αστρονομία η πανσέληνος του Αυγούστου δεν διαφέρει από τις υπόλοιπες. Το λαμπρότερο φεγγάρι συμβαίνει όταν την ημέρα της πανσελήνου η Σελήνη βρίσκεται στην πιο κοντινή απόστασή της από τη Γη, δηλαδή περίπου μία φορά το χρόνο. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται και "Super moon"», διευκρινίζει ο κ. Ματσόπουλος.
Η παλαιότερη αναφορά του όρου «μπλε φεγγάρι» καταγράφεται το 1524 σε ένα έντυπο που επιτίθεται στον αγγλικό κλήρο. Στο κείμενο αυτό σημειώνεται: «Εάν πουν ότι το φεγγάρι είναι μπλε, τότε θα πρέπει να πιστέψουμε ότι αυτό είναι αλήθεια». Στο πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται ο μεσαιωνικός όρος «belewe», που μεταφράζεται ως «μπλε», σημαίνει όμως και «προδοσία». Για το λόγο αυτό όταν το 18ο αιώνα κατά τη διάρκεια της Γρηγοριανής μεταρρύθμισης του ημερολογίου, όπου «χάθηκαν» κάποιες μέρες, «χάθηκε» και ένα φεγγάρι, αυτό ονομάστηκε «το φεγγάρι της προδοσίας».
Η πιθανότερη προέλευση του όρου «μπλε φεγγάρι» προέρχεται από το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια πυρκαγιών ή εκρήξεων ηφαιστείων και εξαιτίας του καπνού ή της σκόνης στην ατμόσφαιρα, το φεγγάρι φαίνεται κοντά στον ορίζοντα να έχει ένα μπλε χρώμα. Το γεγονός αυτό συνέβη μετά την έκρηξη του ηφαιστείου του Κρακατόα το 1883 και του ηφαιστείου Ελ Χιχόν στο Μεξικό το 1983 και στις πυρκαγιές του 1950 στη Σουηδία και του 1951 στον Καναδά.
Ο όρος «μπλε φεγγάρι» έχει και μεταφορική σημασία, που υπογραμμίζει τη σπανιότητα ενός φαινομένου. Χαρακτηριστική είναι η αγγλική έκφραση «once in a blue moon», που σημαίνει ότι κάτι συμβαίνει σπάνια.
Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι το «Μπλε φεγγάρι» θα συμβεί σήμερα, 31 Αυγούστου, στις χώρες που βρίσκονται δυτικά της ζώνης ώρας UTC/GMT +8. Σε χώρες που βρίσκονται ανατολικά από τη ζώνη των UTC/GMT +9 ωρών (στον Ειρηνικό ωκεανό), οι δύο πανσέληνοι θα εμφανιστούν τον Σεπτέμβριο, την 1η και στις 30 του μήνα.
Η τελευταία πανσέληνος του καλοκαιριού θα γιορταστεί σε περισσότερα από 125 μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα. Οι χώροι θα μείνουν ανοιχτοί με ελεύθερη είσοδο, ενώ στους 85 από αυτούς θα διοργανωθούν συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και ξεναγήσεις.
Η επόμενη διπλή πανσέληνος θα συμβεί στις 2 και 31 Ιουλίου του 2015.
ΝΟΟΖ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου