Η Ελλάδα είναι η χώρα με την πλουσιότερη πολιτιστική κληρονομιά στον κόσμο. Κι όμως, μοιάζει να μην ξέρει τι να την κάνει.
Ο Παρθενώνας, το απόλυτο παγκόσμιο σύμβολο, λεηλατήθηκε, καταστράφηκε, κουτσουρεύτηκε από τον Έλγιν. Τα Γλυπτά του βρίσκονται ακόμη στο Λονδίνο, και χρειάστηκαν δεκαετίες για να διαμορφωθεί μια σοβαρή στρατηγική διεκδίκησης. Ακόμη και σήμερα, η επιστροφή τους παραμένει αβέβαιη.
Ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη, που συγκλόνισε τον κόσμο με τις Σφίγγες, τις Καρυάτιδες και το μνημειακό του μεγαλείο, παραμένει δέκα χρόνια «σε εκκρεμότητα». Αντί να αποτελεί διεθνές σημείο αναφοράς και μοχλό ανάπτυξης για όλη την Ανατολική Μακεδονία, βουλιάζει σε επιτροπές, φακέλους και υποσχέσεις.
Τα Λείβηθρα του Ολύμπου, η πατρίδα του Ορφέα, παραμένουν σχεδόν άγνωστα στο ευρύ κοινό. Μια γη φορτωμένη μύθους, συνδεδεμένη με τον Ορφέα και τις Μούσες, μένει χωρίς το κύρος που της αξίζει. Όσα γίνονται εκεί είναι αποσπασματικά, μικρής εμβέλειας, κι όμως οι φορείς που ασχολούνται συχνά πιστεύουν πως κάνουν αρκετά. Η αλήθεια είναι πως ο τόπος αυτός θα έπρεπε να είναι παγκόσμιο πολιτιστικό προσκύνημα, όχι «τοπικό γεγονός» με περιορισμένη εμβέλεια.
Η εικόνα είναι κοινή:
Οι κατακτητές λεηλατούσαν, αλλά εμείς συνεχίζουμε να θάβουμε τα μνημεία μας κάτω από την αδράνεια.
Όταν υπάρχει διεθνές ενδιαφέρον, όπως συνέβη με την Αμφίπολη, το χάνουμε μέσα σε λίγα χρόνια.
Όταν πρόκειται για θησαυρούς όπως τα Λείβηθρα, τους αφήνουμε στην τύχη τους, με ελάχιστη προβολή.
Η Πολιτεία και οι φορείς δεν πρέπει να αρκούνται στα λίγα. Η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας δεν είναι «διαχείριση καθημερινότητας», είναι εθνικό κεφάλαιο. Χωρίς στρατηγική, χωρίς όραμα, οι θησαυροί μας θα μένουν αναξιοποίητοι – και στο τέλος, ξεχασμένοι.
Από τον Παρθενώνα ως την Αμφίπολη και τα Λείβηθρα, το μήνυμα είναι σαφές:
Η Ελλάδα οφείλει να σταθεί στο ύψος της Ιστορίας της. Όχι αύριο, τώρα.
Με εκτίμηση
Κωνσταντίνος Σ Γιάντσιος πρώην αντιδήμαρχος Ανατολικού Ολύμπου.
