« Έ’εις ξιφύγ’…»

Από τον «Αγαπούλα, πούλα» έως τον «Ομορφάντρα» και από τον «Πασχάλη» ώς τον «Κίτσο με την Τασούλα», τα διαφημιστικά αυτά σποτ γεφύρωσαν τη μεγάλη απόσταση που χωρίζει τη διάχυτη απαισιοδοξία της κοινωνίας με την αισιοδοξία, τη διασπορά της απελπισίας με το αυθόρμητο γέλιο, την αποτυχία της πολιτικής εξουσίας με την υπόσχεση δημιουργικότητας! Τα εμπορικά αυτά μηνύματα σε μιαν εποχή βαθύτατης κρίσης, όπου κάθε μέρα καταρρέει και μια ψευδεπίγραφη βεβαιότητα, πέτυχαν εκεί ακριβώς όπου απέτυχε το σύνολο του πολιτικού μας συστήματος: στον επαγγελματισμό, στη φαντασία, στη δημιουργικότητα, στην οργάνωση, στην εκτέλεση, στην αποτελεσματικότητα, στην καλή, δίκαιη και αξιολογική διαχείριση… Εκεί όπου διαχειρίζονται τις ιδέες και τις αξιολογούν, δεν μπορείς να προσλάβεις με μέσον, δεν μπορείς να διορίσεις τον ξάδελφο, να βολέψεις τον γνωστό, να στριμώξεις τον συγγενή. Άρα, δεν είναι θέμα συγκυρίας, δύσκολων καιρών και οικονομικών στενοτήτων το ότι δεν δουλεύει τίποτα στη χώρα, όλα παραλύουν και για κάθε αιωνόβια διαστρέβλωση του ελληνικού ιδιαίτερου μοντέλου φταίει τελικά η τρόικα και το μνημόνιο…

Ίσως, τον τελευταίο καιρό, μια σειρά πετυχημένων διαφημίσεων είναι η μόνη απόδειξη ότι μπορεί να γίνει σωστή δουλειά σε αυτήν τη χώρα, αρκεί να μη διορίζεται ο γαμπρός του κουνιάδου, η κουμπάρα, τα δικά μας παιδιά ευρύτερα. Αρκεί τον Κίτσο να τον παίζει ο… Κίτσος και την Τασούλα η… Τασούλα. Τόσο απλά. Ζήσαμε και μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία στην οποία η σαπίλα της διαφθοράς ξεπέρασε κάθε φαντασία. Δεν είναι που πλήρωνε το Δημόσιο τις κολόνιες που έκαναν δώρο οι ιππότες της φιλοξενίας, συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ, είναι ότι για να σου γράψουν μια κριτική βιβλίου στη χώρα μας βάζεις μέσον! Κατά τα άλλα, φταίει το μνημόνιο και ο Τόμσεν κι όχι το κακό μας κεφάλι…

Οι διαφημιστικοί αυτοί ήρωες που μας προέκυψαν μεσούσης της κρίσης, δεν χαρίζουν μόνο απρόσκοπτο γέλιο. Μας δίνουν ένα μεγάλο μάθημα να εκτιμούμε την πρωτοτυπία, την εξυπνάδα, τη φαντασία, τη δημιουργικότητα, την καλή ηθοποιία. Μας περνούν το μήνυμα της αξιοκρατίας, του επαγγελματισμού, της σωστής λειτουργίας του συστήματος και της κοινωνίας που είναι έτοιμη να δεχτεί το καλύτερο που της στερεί ο διαδεδομένος φασισμός της μετριότητας! Ζούμε δεκαετίες αποθέωσης της μετριότητας. Ζούμε σε μια κοινωνία που εχθρεύεται θανάσιμα την αξιοκρατία και το καλύτερο!

Ωστόσο, κάθε κοινωνία μπορεί να εκτιμήσει και να προτιμήσει το καλύτερο! Αρκεί να της το θέσουν προς αξιολόγηση. Να μην είναι υποχρεωμένη μια ζωή να διαλέγει ανάμεσα στους Βενιζέλους και τους Σαμαράδες, τις Παπαρήγες και τους Τσιπραίους. Υπάρχουν και καλύτεροι! Δεκαετίες τώρα, το κοινό αίσθημα των Ελλήνων φιλοτεχνήθηκε με τα πιο ευτελή υλικά, υλικά μιας χρήσης, υλικά

που ταυτιστήκαν με τις άχρηστες ζωές μας. Εθιστήκαμε με δημοκρατικές διαδικασίες στα χειρότερα: διαλέγουμε λάθος πολιτικούς, λάθος καθηγητές και δασκάλους, λάθος υπαλλήλους, λάθος συγγραφείς και ηθοποιούς, λάθος τραγουδιστές, λάθος ταξιτζήδες, λάθος πωλητές και εν τέλει… λάθος ζωή. Αυτήν που δεν μας χωράει, αυτήν που μας περισσεύει, αυτήν που μας κακοφορμίζει. Ζήσαμε μια μεγάλη ψευδαίσθηση μπροστά σε έναν παραμορφωτικό καθρέφτη που αντικατόπτριζε άλλους· όχι τους εαυτούς μας.

Φτάσαμε στο σημείο να καταργήσουμε την έννοια του αυτονόητου: «όταν λέμε όλοι» να μην εννοούμε όλους, αλλά μερικούς, που βέβαια κι αυτοί με τη σειρά τους να εξαιρούνται λόγω ιδιαίτερων συνθηκών και να διαιρούνται σε υποκατηγορίες, έτσι που οδηγούμαστε στο να εξαιρεθούμε όλοι, κι όταν τελικά λέμε «όλοι», να καταλήγουμε στο «κανένας»! Στα όρια της απελπισίας λοιπόν, ο άτυχος ληστής της εκπληκτικής διαφήμισης εκλιπαρεί «Ρε παιδιά, ας οργανωθούμε όλοι να κάνουμε μια ληστεία της προκοπής»! Πρόκειται για αμιγώς πολιτική διαφήμιση, η οποία εκτός από τη μικρή οθόνη έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, μια και θίγει την παροιμιώδη αδυναμία οργάνωσης που έχουμε ως κοινωνία, την επίμονη διάθεση εξαίρεσής μας από τον γενικό κανόνα, την απροθυμία πειθαρχίας στον νόμο - ακόμα και του όπλου - και γενικότερα αντικατοπτρίζει την εν κρανίω πλήρη σύγχυση μέσα στην οποία ζούμε.

xenofonb@gmail.com