ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
Από τα ΒΟΙΩΤΙΚΑ του ΠΑΥΣΑΝΙΑ
Ανάμεσα στα βουνά
της Ελ
λάδας ο Ελικώνας
ξεχωρί
ζει για την ευφορία
του και
για την αφθονία των
καρ
ποφόρων δέντρων'
και οι
θάμνοι της ανδράχνου (βατομουριάς) παρέχουν
στις κατσίκες πιο ευχάριστο καρπό παρά σ' οποιοδήποτε
άλλο τόπο. Όσοι ζουν περί τον Ελικώνα λένε πως δεν υπάρχουν στο βουνό θανατηφόρα
για τον άνθρωπο βότανα και ρίζες. Μάλιστα ως τροφή των φιδιών κάνουν και των φιδιών
το δηλητήριο
πιο αδύνατο, ώστε συνήθως να γλιτώνουν όσοι δαγκώνονται απ' αυτά, αρκεί να καταφύ
γουν σε
κάποιο Λίβυα από τη γενιά των Ψύλλων ή να χρησιμοποιήσουν κατάλληλα φάρμακα. τα
πιο άγ
ρια φίδια έχουν δηλητήριο που σκοτώνει τους ανθρώπους και τα ζώα όλα χωρίς εξαίρεση,
συν
τελεί όμως πολύ στη δραστικότητα τού δηλητηρίου και ή τροφή τους: από ένα φοίνικα
έμαθα
πως
στα ορεινά τής Φοινίκης οι ρίζες κάνουν τις οχιές πιο άγριες' αυτός έλεγε πως είδε
κάπ
οιον να ξεφεύγει την επίθεση μίας οχιάς και ν' ανεβαίνει σε δένδρο' η οχιά που έφτασε
αργά εξακόντισε
πάνω στο δέντρο δηλητήριο, από το οποίο ο άνθρωπος πέθανε' αυτά διηγούνταν
εκείνος. Στην
Αραβία με όσες οχιές ζουν περί τα βαλσαμόδεντρα συμβαίνουν τα εξής: τα βάλσαμα
έχουν το μέγεθος των θάμνων της μυρσίνης και τα φύλλα τους μοιάζουν με τής
μαντζουράνας. Οι οχιές
της Αραβίας, άλλοτε μεγαλύτερες και άλλοτε μικρότερες ομάδες, φωλιάζουν κάτω
από κάθε δέν
τρο, γιατί και ο χυμός των βάλσαμων αποτελεί γι' αυτές τροφή πολύ ευχάριστη, άλλα
και γιατί αγαπούν τη σκιά των φυτών. Όταν έρθει ή εποχή να μάσουν το χυμό τού
φυτού οι άραβες, φέρνει καθένας δυο ξύλα προς τις οχιές, τις οποίες διώχνει χτυπώντας
το ένα ξύλο με το άλλο, γιατί δεν θέλουν να τις σκοτώσουν θεωρώντας τες ιερές των
βάλσαμων. Άν συμβεί να δαγκωθεί κανένας
από τις οχιές, το τραύμα μοιάζει σαν κόψιμο με μαχαίρι, δεν υπάρχει όμως φόβος
από το δηλη
τήριο, γιατί οι οχιές τρώνε το πιο εύοσμο από τα μύρα και η δραστικότητα τού
δηλητηρίου τους μετριάζεται, ώστε να μην είναι θανατηφόρο' αυτή είναι ή επίδραση
της τροφής στο ποιον τού δηλητηρίου.
Λένε πως πρώτοι θυσίασαν στον Ελικώνα για τις μούσες και ονόμασαν το βουνό
ιερό των μου
σών ο Εφιάλτης και ο Ώτος, οι οποίοι έγιναν και οικιστές της 'Άσκρης . σ' αυτό αναφ
έρεται και ο Ηγησίνους, ο οποίος λέει τα εξής στο ποίημά του Ατθίς: ο γαιοσείστης
Ποσειδώνας ξανά με την Άσκρα πλάγιασε κ' εκείνη, με το πέρασμα τού καιρού, του
καιρού του γέννησε γιο τον Οίοκλο, ο οποίος πρώτος με τους γιους του Αλωέα
υπήρξε οικιστής της Άσκρης που κατέχει τα ριζά τού πλούσιου σε πήγες Ελικώνα.
Το ποίημα αυτό του Ηγησίνου δεν το διάβασα, γιατί είχε εκλείψει
προ της εποχής μου. Ο Κάλλιππος όμως ο Κορίνθιος στο έργο του για τον Ορχομενό
φέρνει ως αποδείξεις των λεγομένων του τους στίχους του Ηγησίνου κ' εγώ έκανα το
ίδιο αντλώντας από
τον Κάλλιππο. Επί των ήμερών μου ένας μόνο πύργος της Άσκρας σώζονταν και
τίποτε άλλο αξιομνημόνευτο. Οι γιοι του Αλωέα πίστευαν σε τρεις μούσες, στις οποίες
έδωσαν τα ονόματα Μελέτη, Μνήμη και Αοιδή ('Ωδή). Αργότερα λένε πως Ο
μακεδόνας Πίερος, από τον οποίο έχει
το όνομά του το γνωστό μακεδονικό βουνό, ήρθε στις Θεσπιές και εισήγαγε
εννιά μούσες μεταβάλλοντας και τα ονόματά τους στα τωρινά. Ό Πίερος τα όρισε
αυτά έτσι είτε γιατί τού φάν
ηκαν σοφότερα είτε κατόπιν χρησμού είτε γιατί έτσι τα έμαθε από κάποιο θράκα.
γιατί ανέκαθεν
το θρακικό έθνος και κατά τα άλλα θεωρούνταν πιο επιδέξιο από το μακεδονικό, αλλά
και ζήλο μεγαλύτερο είχε για τα θρησκευτικά πράγματα. 'Άλλοι λένε πως ο ίδιος ο Πίερος
είχε εννιά κόρες, στις οποίες είχε δώσει τα ίδια ονόματα, όπως και στις θεές, και όσοι
είχαν ονομαστεί από τους έλληνες παιδία των μουσών ήταν παιδία των θυγατέρων τ
ου Πιέρου. Ο Μίμνερμος στο προοίμιο
τού ελεγειακού ποιήματός του τού σχετικού με τη μάχη των σμυρναίων κατά τού Γύγη και των
Λυδών λέει πως οι αρχαιότερες μούσες ήταν κόρες του ουρανού, ενώ άλλες νεώτερες ήταν
κόρες του Δία.
Στον Ελικώνα, καθώς κανείς προχωρεί προς το άλσος των μουσών, έχει αριστερά την
πηγή Άγα
νίππη, η οποία λένε πως ήταν κόρη του Τερμησσού. Ο Τερμησσός ρέει και αυτός περί
τον Ελι
κώνα. Στο δρόμο που κατ' ευθείαν οδηγεί στο άλσος υπάρχει ανάγλυφη λίθινη παρά
σταση της Εύφημης, η οποία λένε πως ήταν η τροφός των μουσών. Μετά την παρά
σταση αυτή απεικονίζ
εται ο Λίνος σ' ένα βράχο μικρό που τον έχουν δουλέψει σε μορφή σπηλιάς. Για το Λίνο γίνο
νται κάθε χρόνο εναγισμοί πριν από την θυσία για τις μούσες. Λένε πως ο Λίνος
αυτός ήταν
γιος της Ουρανίας και του Αμφιμά¬ρου, γιου τού Ποσειδώνα και πως είχε πάρει
ως μουσικός
την πιο μεγάλη φήμη απ' όλους τους συγχρόνους του και τους παλαιότερους . τον
σκότωσε ο Απόλλωνας, επειδή ζητούσε ίση θέση μ' αυτόν στο άσμα. Η θλίψη για
το θάνατο τού Λίνου
έφτασε και σ' όλες τις βαρβαρικές χώρες, ώστε έγινε και στην Αίγυπτο ένα άσμα
Λίνος που
από τους αιγυπτίους ονομάζεται στη γλώσσα τού τόπου μανέρως. Από τους ποιητές
επών της Ελλάδας ο 'Όμηρος ξέρει πως οι έλληνες είχαν άσμα για τα πάθη τού
Λίνου και λέει πως ο
Ήφαιστος απεικόνισε, μεταξύ των άλλων, πάνω στην ασπίδα τού Αχιλλέα και ένα
παιδί με
λύρα που τραγουδούσε τα σχετικά με το Λίνο: ανάμεσά τους ένα παιδί, κρατώντας
τη φόρ
μιγγα
με τους λεπτούς ήχους, χαριτωμένα έπαιζε και τραγουδούσε για τον όμορφο Λίνο.
Ο Πάμφως
που έκανε για τους αθηναίους τους πιο παλιούς ύμνους ονόμασε το Λίνο Οιτόλινο
αναφε
ρόμενος στο μεγάλο θρήνο γι' αυτόν. Ή Σαπφώ που είχε διδαχτεί το όνομα Οιτόλινος
από τα
έπη τού Πάμφω τραγούδησε μαζί τον Άδωνι και τον Οιτόλινο. Οι Θηβαίοι λένε
πως ο Αίνος
είχε ταφεί στον τόπο τους και πως ο Φίλιππος τού Αμύντα μετά την ήττα των ε
λλήνων στη Χαιρώνεια, κατόπιν ονείρου, σήκωσε τα κόκαλα τού Αίνου και τα
έφερε στη Μακεδονία.
Κατόπιν άλλων ονείρων ο Φίλιππος ξαναέστειλε τα κόκαλα τού Αίνου στη Θήβα,
αλλά με
τον καιρό έχει εξαφανιστεί οτιδήποτε είχε στηθεί πάνω στον τάφο, καθώς και τα
άλλα κατά
λοιπα του τάφου που υπήρχαν εκεί. Οι Θηβαίοι έχουν και την παράδοση πως με
τα τον
παλιό αυτό Λίνο έζησε άλλος' Λίνος, λεγόμενος του Ισμηνίου, που ήταν δάσκαλος
τής μου
σικής. ο Ηρακλής, όταν ακόμα ήταν παιδί, σκότωσε αυτόν τον Λίνο. 'Έπη δεν είχε
κάνει ού
τε ο Λίνος τού Αμφιμάρου ούτε ο μεταγενέστερος ή αν είχαν κάνει δεν παραδόθ
ηκαν στους κατοπινούς.
Χιλιάδες δρομείς έδωσαν γιορτινό χρώμα στην εκδήλωση του 31ου Κλασικού Μαραθώνιου της Αθήνας. Οι αγώνες των 5 και 10 χλμ έχουν ολοκληρωθεί ενώ έχουν ξεκινήσει οι τερματισμοί στο Μαραθώνιο.
.jpg)
