Οι Πόντιοι

Του Λευτέρη Π. Παπαδόπουλου (ΤΑ ΝΕΑ)

Σήμερα ούτε Μέρκελ ούτε Σόιμπλε ούτε Τόμσεν ούτε Ρόμπαϊ. Σήμερα, άλλα πράγματα. Ανθρώπινα. Οπως το 8ο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών που έγινε στο ΟΑΚΑ. Και θα το πω από την αρχή: όλα, από πλευράς οργάνωσης, ήταν άψογα! Ο Μελισσανίδης, γνήσιος Πόντιος, έδωσε τα πάντα για την επιτυχία της εκδήλωσης: λεφτά - άφθονα -, φροντίδα, αγάπη, πείσμα. Μάζεψε κόσμο, κάλεσε υπουργούς, έτρεξε, τηλεφώνησε, πρωτοστάτησε. Αλλά και ο
Παρχαρίδης. Το Στάδιο γέμισε από 15.000 ανθρώπους! Και είναι άθλος, με τις τωρινές συνθήκες, με τόση ανεργία, με απελπισία, με αυτοκτονίες, να καταφέρεις να μαζέψεις χιλιάδες λαού σ' ένα στάδιο όχι για ποδοσφαιρικό ντέρμπι αλλά για χορό και ποντιακό τραγούδι!

Εχω ζήσει δεκάδες ανάλογες εκδηλώσεις στη Γερμανία και τον Καναδά. Ακόμη και με 20.000 Ποντίους (Νυρεμβέργη)! Αλλά, τότε, ήταν άλλες εποχές. Και οι Πόντιοι, μακριά μάλιστα από την πατρίδα τους, λειώνουν. Και ας είναι ράτσα από ατσάλι. Σαν τον Μελισσανίδη, τον Ζώρα, που όμοιός του - Καραϊσκάκης και Οδυσσέας - δεν ξαναγεννήθηκε! Μπράβο στον γιο του, μπράβο και στον Παρχαρίδη που ενέπνευσε 2.200 χορευτές να ταξιδέψουν από κάθε γωνιά της Ελλάδας στην Αθήνα, για να πάρουν μέρος σ' αυτό το μεγάλο ποντιακό γλέντι!

Θυμάμαι κάποτε στο Αμβούργο, έξω από το σπίτι του αδικοχαμένου Γιάννη Παπαδόπουλου, χόρευε πυρρίχιο ο Ζουρνατζίδης και ανασταίνονταν οι πέτρες! Στη Φρανκφούρτη πήραν μέρος 2.000 ποντιόπουλα, 5 και 6 χρονών! Χόρευαν με τις πατροπαράδοτες στολές τους. Και ζήλευαν οι Γερμανοί. Και χόρευαν κι αυτοί, με ενθουσιασμό, μαζί με τον Ταϊγανίδη, τον Γαλανίδη, τον Αμαραντίδη, τον Χρ. Παπαδόπουλο, τον Τσιρίδη, τον Λαρχανίδη, τον Τσορακλίδη. Εδώ υπήρχε μέγα πλήθος, ο Νταλάρας, υπήρχε το βίντεο του Γαβρά, υπήρχαν Ολυμπιονίκες, υπήρχε ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, κάπως αμήχανος όμως, υπήρχε η έξυπνη, ετοιμόλογη και πολύ όμορφη Πόπη Τσαπανίδου, αλλά απουσίαζε, λόγω κρίσης, το μέγα πάθος. Και Πόντιος σημαίνει μέγα πάθος. Και όποιος αμφιβάλλει, ας ρωτήσει τον Μελισσανίδη ή τον Ντέμη Νικολαΐδη μιας άλλης εποχής. Και μια απορία: σπουδαίος σκηνοθέτης ο Γαβράς, καλός χορευτής στο παρελθόν, αλλά ποιον ενδιαφέρει το γενεαλογικό του δέντρο;

Πέρασα και μια δεύτερη βραδιά που μου έδωσε χαρά. Πήγα στο Ιδρυμα Κακογιάννη, όπου ο Θανάσης Πολυκανδριώτης οργάνωσε δύο αξιοσημείωτες εκδηλώσεις για το μπουζούκι. Μελετημένοι ομιλητές, λαμπροί οργανοπαίχτες, άνθρωποι που διψούσαν να μάθουν και ν' ακούσουν υπέροχες πενιές από δεξιοτέχνες. Ηταν καιρός. Γιατί το μπουζούκι, κορυφαίο όργανο στο λαϊκό τραγούδι, η «νέα τάξη» το 'χει πετάξει στο βάραθρο. Δεν ηχογραφούνται πια τραγούδια με μπουζούκι. Ενα όργανο που το δόξασαν ο Χιώτης, ο Τσιτσάνης, ο Ζαμπέτας, ο Παπαϊωάννου, ο Καρνέζης, ο Νικολόπουλος, ο Σταματίου, ο ίδιος ο Πολυκανδριώτης και τόσοι άλλοι.

n Φινάλε, με φαρμάκι: πέθανε κι ο Σπύρου! Μεγάλος γιατρός, αρχηγός της παρέας, γλεντζές, ξενύχτης στον Μητσιά, κολλητός φίλος τού Γουσίδη. Αρειανός μέχρι τα βάρδουλα. Φτώχυνε η Θεσσαλονίκη.