Πολύς θόρυβος, λίγη ουσία

 

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Συγχαρητήρια για την εκλογή Έλληνα στο Eurogroup. Είναι θετικό για τη χώρα. Όμως ας μην κοροϊδευόμαστε: εκεί δεν σε ψηφίζουν αν δεν έχεις δώσει γραμμή.

Η διαφορά Ελλάδας–Βελγίου στο θέμα του παγώματος ρωσικών αποθεμάτων δεν είναι λεπτομέρεια. Το Βέλγιο διαφώνησε και πλήρωσε το τίμημα. Η Ελλάδα στήριξε από την αρχή και ανταμείφθηκε. Αυτό με ανησυχεί...

Το πάγωμα Ρωσικών κεφαλαίων δεν είναι τεχνικό ζήτημα. Είναι γεωπολιτική δέσμευση που μπορεί να φέρει την Ευρώπη σε μακρόχρονη σύγκρουση με τη Ρωσία, χωρίς σχέδιο εξόδου.

Την ώρα που οι ΗΠΑ πλέον μιλούν για ειρήνη, η Ευρώπη μιλά μόνο για χρήματα και κυρώσεις. Οι μεγάλες χώρες κρατούν αποστάσεις. Άλλοι μπαίνουν μπροστά και αναλαμβάνουν το ρίσκο.

Ο Πιερρακάκης έχει προσφέρει πολλά στην Ελλάδα. Αυτό δεν αμφισβητείται. Το ερώτημα είναι αν τώρα θα αποδείξει ότι μπορεί να απογοητεύσει όσους τον ψήφισαν επειδή τον θεωρούν δεδομένο.

Γιατί η πραγματική δύναμη δεν είναι να αρέσεις.

Είναι να ξέρεις πότε λες όχι.

Ευρώπη, γεωπολιτική και αξίες: ο ρόλος της Ελλάδας από τη βάση της κοινωνίας

 

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Οι πρόσφατες αναφορές στα κείμενα εθνικής ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών δεν στρέφονται εναντίον της Ευρώπης. Καταγράφουν όμως μια βαθιά ανησυχία: η Ευρωπαϊκή Ένωση δυσκολεύεται να προσαρμοστεί σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, όχι μόνο γεωπολιτικά αλλά και αξιακά.

Η Ευρώπη εμφανίζει αδυναμίες στη στρατηγική της άμυνα, στη γεωπολιτική συνοχή, στη διαχείριση του μεταναστευτικού και –κυρίως– στη διατήρηση ενός κοινού αξιακού πλαισίου. Οι ίδιες οι ΗΠΑ τονίζουν πλέον ότι χωρίς κοινωνική συνοχή, χωρίς σταθερές αξίες, καμία ένωση κρατών δεν μπορεί να σταθεί ισχυρή.

Στο πλαίσιο αυτό, επανέρχονται στο προσκήνιο έννοιες που για χρόνια θεωρήθηκαν ξεπερασμένες, αλλά σήμερα αποδεικνύονται επίκαιρες: η οικογένεια, το έθνος-κράτος, η κοινωνική συνοχή και η ευθύνη του πολίτη. Όχι ως επιστροφή στο παρελθόν, αλλά ως βάση σταθερότητας σε μια περίοδο αβεβαιότητας.

Από την εμπειρία μου στην τοπική αυτοδιοίκηση γνωρίζω ότι οι αξιακές κρίσεις αποτυπώνονται πρώτα στην καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών. Εκεί φαίνεται αν η κοινωνία αντέχει, αν υπάρχει συνοχή, αν η οικογένεια στηρίζεται, αν το τοπικό κράτος –ο δήμος– μπορεί να λειτουργήσει ως κύτταρο δημοκρατίας και αλληλεγγύης.

Η Ελλάδα, λόγω γεωγραφίας και ιστορίας, βρίσκεται σε κομβικό σημείο. Δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοεί τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως λειτουργεί σήμερα, δεν μπορεί από μόνη της να εγγυηθεί την ασφάλεια και τη σταθερότητα της χώρας μας.

Γι’ αυτό η στρατηγική σχέση της Ελλάδας με τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι επιλογή ιδεολογίας, αλλά επιλογή ευθύνης. Δεν αναιρεί την ευρωπαϊκή μας πορεία· την συμπληρώνει, σε μια εποχή που η Ευρώπη καλείται να ξαναβρεί τον προσανατολισμό της.

Η απάντηση, όμως, δεν μπορεί να είναι μόνο στρατιωτική ή διπλωματική. Είναι και πολιτιστική. Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδεί τον ρόλο της οικογένειας, του έθνους-κράτους και της πολιτισμικής της ταυτότητας ως στοιχεία δύναμης και όχι αδυναμίας.

Η Ελλάδα, με τη μακραίωνη ιστορική της συνέχεια και τη ζωντανή της τοπική αυτοδιοίκηση, μπορεί να συμβάλει σε αυτή τη συζήτηση με ρεαλισμό και αυτοπεποίθηση. Από τις τοπικές κοινωνίες και τον πολιτισμό μπορεί να ξεκινήσει η ανασύνταξη μιας Ευρώπης που δεν φοβάται την ταυτότητά της.

Ο Αστιγξ και το “Σείταν μπαπορ” που τρόμαζε την Οθωμανική Αυτοκρατορία

 

 Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

 Ο Άγγλος ναύαρχος Αστιγξ, από αριστοκρατική οικογένεια, θα μπορούσε να ζήσει άνετα στην πατρίδα του.

Όταν όμως ανακοίνωσε ότι θα πάει να πολεμήσει για την Ελλάδα, ο πατέρας του τον αποκήρυξε και τον αποκληρωσε.

Κι όμως, ο Αστιγξ δεν έκανε πίσω.

Ήρθε με το πλοίο του, την Καρτερία — το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό που μπήκε ποτέ σε μάχη.

Οι Τούρκοι το έλεγαν “Σείταν μπαπορ”, το διαβολεμένο βαπόρι.

Μόλις το έβλεπαν, το έβαζαν στα πόδια.

Το 1827, στην ναυμαχία στον Κόλπο της Ιτέας (Αγκάλης), η Καρτερία συνέτριψε τον τουρκικό στόλο.

Ο Αστιγξ τραυματίστηκε βαριά και πέθανε το 1828 στη Ζάκυνθο.

Παρόλα αυτά, το πλοίο του συνέχισε να ταξιδεύει έναν χρόνο ακόμα, και οι Τούρκοι δεν έμαθαν  ότι ο καπετάνιος είχε πεθάνει.

Έναν χρόνο αργότερα, στον Πόρο, έγινε η ταφή του με την παρουσία του Ιωάννη Καποδίστρια.

Την ίδια εποχή χάθηκαν και άλλοι μεγάλοι:

Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος, Παλαιών Πατρών Γερμανός.

Αν ζούσαν, ίσως να μην τολμούσαν ποτέ να δολοφονήσουν τον Κυβερνήτη.

Σήμερα, πολλοί από αυτούς τους ήρωες υποτιμώνται ή ξεχνιούνται.

Κι όμως, χωρίς αυτούς, η Ελλάδα δεν θα είχε σταθεί όρθια.

  

Όποιος θέλει, μπορεί να επισκεφθεί την οδό Φιλελλήνων στην Αθήνα, όπου βρίσκεται και η Αγγλικανική Εκκλησία — ένα σημείο που θυμίζει την παρουσία των φιλελλήνων και την προσφορά ανθρώπων όπως ο ναύαρχος Αστιγξ.

Η Ελλάδα σώθηκε και από εκείνους που δεν ήταν Έλληνες, αλλά έγιναν με την καρδιά τους, ωστόσο ακόμη και σήμερα υπάρχουν ραγιάδες που λένε ή Ελλάδα είναι μικρή. 

Γιορτή Ελιάς

 

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Η ελιά δεν είναι απλώς ένα δέντρο. Είναι σύμβολο.

Στην αρχαία Ελλάδα ήταν το ιερό δέντρο της θεάς Αθηνάς, το δώρο που χάρισε στους Αθηναίους και έγινε σύμβολο σοφίας, ειρήνης και πολιτισμού.

Στον χριστιανισμό, ο κλάδος της ελιάς έγινε σημείο ευλογίας και συμφιλίωσης — από την Κιβωτό του Νώε μέχρι την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

Δύο κόσμοι, αρχαίος και χριστιανικός, συναντιούνται σε έναν καρπό που μεγάλωσε γενιές και σημάδεψε την ιστορία του τόπου μας.

Γι’ αυτό η “Γιορτή Ελιάς” δεν είναι μια απλή εκδήλωση.

Είναι μνήμη, παράδοση, συνέχεια.

Είναι τιμή στην ελληνική γη, στην πίστη, στη σοφία και στην ειρήνη που συμβολίζει η ελιά εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Την Κυριακή 23 Νοεμβρίου, η Λεπτοκαρυά γιορτάζει αυτόν τον διαχρονικό συμβολισμό με μουσική, τραγούδι και ανθρώπους που αγαπούν τον τόπο.

Αυτές οι στιγμές κρατούν την κοινότητα ενωμένη και τον πολιτισμό ζωντανό.

Το κράτος κατά όνομα!

 Δεν έχουμε κράτος στην ουσία∙ έχουμε κράτος μόνο κατ’ όνομα. Το ίδιο και η δημοκρατία, η δικαιοσύνη, η παιδεία, η υγεία. Όλα στα χαρτιά, όχι στην πράξη.

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Το μόνο πραγματικό “πυρηνικό όπλο” της Ελλάδας ήταν, είναι και θα είναι ο ελληνικός πολιτισμός. Το παράδοξο; Στο εξωτερικό τον αξιοποιούν πολύ πιο συστηματικά από εμάς. Μουσεία σε όλο τον κόσμο χτίζουν οικονομίες πάνω στα ελληνικά εκθέματα. Στην Ελλάδα, συχνά ούτε καν γνωρίζουμε τι έχουμε.

Αν ρωτήσεις σήμερα το πολιτικό σύστημα ποια είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας, θα πουν “ο τουρισμός”. Ξεχνούν όμως ότι πριν το 1980 είχαμε πραγματική παραγωγή: βιομηχανίες, εργοστάσια, εξαγωγές σε Αφρική και Ανατολή. Όλα αυτά έκλεισαν συστηματικά, χωρίς στρατηγική, χωρίς όραμα.

Κι ενώ εμείς απαξιώνουμε τον δικό μας πολιτισμό, η Τουρκία – που στερείται δημοκρατίας – αξιοποιεί ελληνικά μνημεία μέσα στα σύνορά της καλύτερα από εμάς. Μουσεία, προβολή, επενδύσεις. Εδώ ακόμη συζητάμε “αν έχει αξία”.

Αν θέλουμε η Ελλάδα να σταθεί στα πόδια της, πρέπει να καταλάβουμε ότι ο πολιτισμός δεν είναι παρελθόν – είναι μέλλον. Είναι η δύναμή μας, η ταυτότητά μας, το πλεονέκτημά μας. Κι αν δεν το αξιοποιήσουμε εμείς, θα το κάνουν άλλοι. Ήδη το κάνουν.

Τα ΕΛΤΑ και η μνήμη του Ιωάννη Καποδίστρια

 

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Η απόφαση να κλείσουν πάνω από διακόσια καταστήματα των Ελληνικών Ταχυδρομείων δεν είναι απλώς μια διοικητική πράξη ή μια τεχνική ρύθμιση κόστους. Αγγίζει βαθιά τον κορμό της ιστορίας και της κοινωνίας μας. Διότι τα ταχυδρομεία, στην Ελλάδα, δεν τα ίδρυσε κάποιος τεχνοκράτης ή επενδυτής· τα ίδρυσε ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος Κυβερνήτης του ελληνικού κράτους, το 1828.

Με την ίδρυση της Γενικής Ταχυδρομικής Διεύθυνσης, ο Καποδίστριας δεν δημιούργησε απλώς ένα δίκτυο αλληλογραφίας· δημιούργησε έναν μηχανισμό επικοινωνίας, συνοχής και ενότητας για ένα έθνος που μόλις είχε σταθεί στα πόδια του. Ήταν μια πράξη βαθιάς διορατικότητας και κοινωνικής μέριμνας.

Και σήμερα, σχεδόν δύο αιώνες μετά, την ώρα που η κοινωνία μας γερνάει και η ύπαιθρος ερημώνει, επιλέγουμε να αποσύρουμε αυτήν ακριβώς τη σύνδεση — να απομονώσουμε τους ηλικιωμένους, τους ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες, τους πολίτες των απομακρυσμένων περιοχών. Είναι σαν να ξαναδολοφονούμε, συμβολικά, το έργο του Καποδίστρια. Μπορεί να έπεσε νεκρός το 1831, όμως το όραμά του για ένα κράτος που υπηρετεί όλους τους πολίτες παραμένει ζωντανό — ή τουλάχιστον θα έπρεπε.

Δεν μπορεί τέτοιες αποφάσεις να λαμβάνονται από το Υπερταμείο ή το ΤΑΙΠΕΔ, μακριά από τη λαϊκή βούληση και τη δημοκρατική διαδικασία. Εφόσον, όπως δηλώνουν, η χώρα απο το 2022 δεν βρίσκεται πλέον υπό επιτροπεία, οφείλουμε να απαιτήσουμε οι κρίσιμες αποφάσεις να επιστρέψουν στη Βουλή. Είναι ζήτημα δημοκρατίας, αξιοπρέπειας και ιστορικής συνέπειας.

Η Ελλάδα έχει ανάγκη από λεπτές, ευαίσθητες, ανθρώπινες αποφάσεις. Όχι από ψυχρούς αριθμούς. Αν θέλουμε πραγματικά να τιμήσουμε τον Καποδίστρια, ας προστατεύσουμε τα ταχυδρομεία που εκείνος δημιούργησε — και μαζί τους, την ψυχή της επικοινωνίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης που στήριξε το ελληνικό κράτος στα πρώτα του βήματα.

Από τη γκρίνια στις προτάσεις

 

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Έχουμε επισημάνει όλες τις πτυχές του ζητήματος και δημοσιεύσαμε το θέμα με το λουκέτο στα ΕΛΤΑ.

Ωστόσο, παρατηρώ στα σχόλια και στις αντιδράσεις πολλών πολιτών μόνο θυμό και διαμαρτυρία, χωρίς καμία πρόταση.

Οι περισσότεροι φαίνεται να αιφνιδιάστηκαν, σαν να μην κατάλαβαν τι πραγματικά συμβαίνει — ενώ το πρόβλημα έχει βαθύτερες ρίζες.

Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά δεν ήρθαν “απότομα”.

Η τεχνολογική μετάβαση, οι μνημονιακές δεσμεύσεις, η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και η λογική του “κόστους” μάς οδήγησαν εδώ.

Κλείνουν ταχυδρομεία, τράπεζες, υποκαταστήματα ΔΕΚΟ, όχι επειδή δεν τα χρειάζεται ο κόσμος, αλλά επειδή κάποτε αποφασίστηκε ότι “όλα γίνονται ηλεκτρονικά” και “πρέπει να μειωθεί το κράτος”.

Και ενώ οι βουλευτές και οι δήμαρχοι στέλνουν επιστολές στην κυβέρνηση, και η αντιπολίτευση απαντά με δικές της επιστολές και δηλώσεις, κανείς δεν παρουσιάζει πραγματικές προτάσεις:

Πώς θα βγούμε από τον φαύλο κύκλο του χρέους;

Πώς θα στηριχθεί η περιφέρεια με σύγχρονες αλλά προσβάσιμες υπηρεσίες;

Πώς θα διατηρήσουμε κοινωνική συνοχή σε μια εποχή ψηφιακής απομόνωσης;

Χωρίς σοβαρό σχεδιασμό και υπεύθυνες προτάσεις, η Ελλάδα θα συνεχίσει να “αντιδρά” αντί να “σχεδιάζει”.

Το αποτέλεσμα; Μόνο γκρίνια και ανακύκλωση ευθυνών.

Ήρθε η ώρα να περάσουμε από τη διαμαρτυρία στη συμμετοχή.

Να ζητάμε όχι απλώς “να μην κλείσει κάτι”, αλλά πώς θα σταθεί στα πόδια του.

Αλλιώς, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε “λουκέτα” — όχι μόνο στις υπηρεσίες, αλλά και στις ελπίδες μας.

Ήρθε η ώρα να απαιτήσουμε πράξεις, όχι λόγια);

 

Μετά από όλα όσα βλέπουμε να συμβαίνουν στην ελληνική Δημοκρατία — το κλείσιμο των ΕΛΤΑ στη Λεπτοκαρυά, το Λιτόχωρο και τον Πλαταμώνα, τις διαμαρτυρίες των πολιτών, και τώρα τη δημιουργία νέων κομμάτων από τους ίδιους παλιούς πολιτικούς — γίνεται φανερό ότι τίποτα δεν αλλάζει.

Ζούμε σε μια χώρα όπου η ιστορία επαναλαμβάνεται με διαφορετικά πρόσωπα, αλλά την ίδια νοοτροπία. Οι πολίτες διαμαρτύρονται, αλλά στο τέλος το αποτέλεσμα μένει το ίδιο: υποβάθμιση των υπηρεσιών, εγκατάλειψη της περιφέρειας, και μια Πολιτεία που απομακρύνεται από την κοινωνία.

Όσο δεν αλλάζουμε εμείς οι ίδιοι —ως κοινωνία και ως πολίτες—, όσο ανεχόμαστε τα ίδια λάθη και τις ίδιες υποσχέσεις, θα ζούμε ξανά και ξανά την ίδια απογοήτευση. 

 Ήρθε η ώρα να απαιτήσουμε πράξεις, όχι λόγια); 

Το κλείσιμο των ΕΛΤΑ στη Λεπτοκαρυά και το Λιτόχωρο

  

Τις τελευταίες μέρες βλέπουμε μεγάλη αναστάτωση για το ενδεχόμενο κλεισίματος των καταστημάτων ΕΛΤΑ στη Λεπτοκαρυά και το Λιτόχωρο. Για πολλούς η είδηση προκαλεί έκπληξη – για όσους όμως παρακολουθούμε τις εξελίξεις, δεν είναι κάτι απρόσμενο.

Η τεχνολογία, η ψηφιοποίηση και πλέον η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζουν ραγδαία τον τρόπο ζωής και συναλλαγών παγκοσμίως. Οι τράπεζες, τα ταχυδρομεία και οι δημόσιες υπηρεσίες προσαρμόζονται σ’ ένα νέο μοντέλο, όπου τα φυσικά καταστήματα μειώνονται και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες κυριαρχούν.

Το δύσκολο είναι η μετάβαση. Πολλοί συμπολίτες μας, ιδιαίτερα μεγαλύτερης ηλικίας, δυσκολεύονται να προσαρμοστούν. Η Πολιτεία και οι φορείς οφείλουν να εξασφαλίσουν ότι η πρόοδος δε θα σημαίνει αποκλεισμό για κανέναν.

Η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο, όχι να τον αφήνει πίσω.

ΟΧΙ

 Του Κωνσταντίνου Σ. Γιάντσιου 

Η 28η Οκτωβρίου δεν είναι απλώς μια ημερομηνία – είναι σύμβολο ψυχής, ενότητας και ανδρείας. Τότε που ένα μικρό έθνος στάθηκε όρθιο απέναντι σε αυτοκρατορίες και είπε "ΟΧΙ" όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη την ελεύθερη ανθρωπότητα.

Οι Έλληνες του ’40 πολέμησαν με πίστη, φιλότιμο και αυταπάρνηση, γράφοντας σελίδες δόξας στα βουνά της Πίνδου και στα οχυρά του Μεταξά.

Ο αγώνας αυτός δεν ήταν απλώς στρατιωτικός – ήταν αγώνας ψυχής και αξιών.

  Ωστόσο, αν είχαν ακουστεί  τότε οι στρατηγικές θέσεις του Μεταξά για την άμυνα στον Αξιό, από την Αγγλία, η ιστορία ίσως να είχε γραφτεί αλλιώς.

Δυστυχώς, σήμερα κάποιοι προσπαθούν να υποβαθμίσουν ή να ξεχάσουν εκείνη την εθνική προσπάθεια. Όμως, η μνήμη τών ( παππούδων μου ) και εκείνων που στάθηκαν στο χιόνι, στα βουνά και στα οχυρά για να μην περάσει ο φασισμός, παραμένει ιερή.

Η 28η Οκτωβρίου μάς θυμίζει πως, όταν οι Έλληνες ενώνονται, κανένας εχθρός δεν μπορεί να τους λυγίσει.

  Δόξα και τιμή στους ήρωες του '40.

Κραγκούγεβατς, Οκτώβριος 1941 — Μια πληγή που δεν κλείνει

 

Σαν σήμερα, τον Οκτώβριο του 1941, στο Κραγκούγεβατς της Σερβίας, οι Ναζί εκτέλεσαν περισσότερους από 2.700 άμαχους — άνδρες, δασκάλους, ιερείς και μαθητές ακόμη και 15 ετών.

Ήταν τα αντίποινα για επιθέσεις ανταρτών· 100 Σέρβοι για κάθε Γερμανό στρατιώτη που έχανε τη ζωή του.

Οι μαθητές οδηγήθηκαν στην εκτέλεση με τα βιβλία στα χέρια, τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο.

Ανάμεσά τους, η φωνή του ποιητή Desanka Maksimović αντηχεί ακόμη:

  “Δεν θα αφήσω να σβήσει το χαμόγελο απ’ τα χείλη μου,

κι ας με στήσουν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα.”

 Η σφαγή του Κραγκούγεβατς δεν είναι απλώς σελίδα ιστορίας·

είναι προειδοποίηση για το πού μπορεί να οδηγήσει ο φανατισμός και το μίσος.

  Αιώνια μνήμη στα παιδιά και στους αθώους που θυσιάστηκαν εκείνες τις μέρες.

Να μην ξεχαστεί ποτέ.

ΔΕΝ ΕΧΩ ΟΞΥΓΟΝΟ

Στάθηκα σήμερα μπροστά στο Δικαστικό Μέγαρο Λάρισας.Εκεί,  έξω από την είσοδο, είναι ο κατάλογος με τα ονόματα των νέων ανθρώπων που χάθηκαν στο σιδηροδρομικό δυστύχημα.

  ΔΕΝ ΕΧΩ ΟΞΥΓΟΝΟ!!!!!!!!!!

Η φράση αυτή δεν χρειάζεται σχόλιο… μόνο σιωπή, δέος και μνήμη.

    Ας μην ξεχάσουμε ποτέ!!!

Στο Ναύπλιο του 1831 , οι φατρίες είχαν ριζώσει βαθιά.

  Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Οι Άνθρωποι που πλούτισαν από τον εμφύλιο και τα δάνεια, αγόρασαν φθηνά χωράφια με την προσδοκία ότι η πόλη θα μείνει για πάντα πρωτεύουσα. Στα καπηλειά και στα κονάκια μιλούσαν για τις “μεγάλες προοπτικές” της αγοράς γης· κάθε οικόπεδο θα γινόταν χρυσάφι, κάθε σπιθαμή θα απέφερε κέρδος.

Μα ο Καποδίστριας είχε άλλη σκέψη. Έβλεπε πέρα από τις φατρίες, τους τοπικισμούς και τα συμφέροντα. Στα χαρτιά του ωρίμαζε το διάταγμα: η Αθήνα, σύμβολο του αρχαίου ελληνισμού, θα γινόταν πρωτεύουσα. Ήξερε ότι θα ξεσήκωνε θύελλα, γι’ αυτό το κρατούσε μυστικό, εμπιστευόμενο μόνο στον αδελφό του, τον Αυγουστίνο. Εκείνος, βασανισμένος από το βάρος του μυστικού, το εξομολογήθηκε στον πνευματικό του. Και από εκεί, σαν σπίθα σε ξερόχορτο, η είδηση έφτασε στα αυτιά εκείνων που ένιωθαν να καταρρέει το όνειρό τους για πλούτο.

Οι αντιδράσεις ήταν άγριες. Το Ναύπλιο έβραζε. «Μας ξεπουλάει! Μας στερεί τον πλούτο που δικαιούμαστε!» έλεγαν πίσω από κλειστές πόρτες. Δεν ήθελαν να ακούσουν για συμβολισμούς, για μέλλον, για το όραμα ενός νέου ελληνικού κράτους. Ήθελαν τα κέρδη τους. Και το μίσος γινόταν όλο και πιο βαθύ.

Ο Κυβερνήτης προχωρούσε ατάραχος, με το βλέμμα στραμμένο στο αύριο. Δεν υπέκυψε σε καμία συναλλαγή, δεν πρόσφερε ανταλλάγματα. Έτσι, το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 1831, έξω από τον Άγιο Σπυρίδωνα, οι σφαίρες και το μαχαίρι έβαλαν τέλος στη ζωή του.

Η Αθήνα, χρόνια αργότερα, θα γινόταν πράγματι πρωτεύουσα, όπως το είχε οραματιστεί. Μα το τίμημα ήταν βαρύ: το αίμα του Καποδίστρια, του ανθρώπου που προσπάθησε να θεμελιώσει κράτος εκεί όπου υπήρχαν μόνο φατρίες. Και συνεχίζουν!!!

Από τον Παύλο Μελά ως τη Συμφωνία των Πρεσπών – μια αθέατη συνέχεια

 

Του Κωνσταντίνου Σ Γιάντσιου 

Η ταινία «Παύλος Μελάς» με πρωταγωνιστή τον Λάκη Κομνηνό ξεκίνησε το 1968 και ολοκληρώθηκε το 1973, ύστερα από χρόνια έρευνας, προετοιμασίας και δυσκολιών. Παρ’ όλα αυτά, ποτέ δεν προβλήθηκε όπως της άξιζε, ούτε έτυχε της αναγνώρισης που θα έπρεπε για ένα έργο αφιερωμένο σε έναν ήρωα της Μακεδονίας.

Η παραγωγή της συνάντησε εμπόδια, λογοκρισίες και πολιτικά “φρένα”, ακόμα και μετά τη μεταπολίτευση — γεγονός που εγείρει το ερώτημα: γιατί ένα έργο αφιερωμένο στον Παύλο Μελά, τον αγωνιστή της ελληνικής ψυχής στη Μακεδονία, να θεωρείται «επικίνδυνο» ή «ανεπιθύμητο»;

Ίσως η απάντηση δεν βρίσκεται τόσο στην εποχή της δικτατορίας, όσο στη διαχρονική πορεία που ακολούθησε η μεταπολίτευση. Από τότε μέχρι σήμερα, βήμα-βήμα, μεθοδικά και συχνά αθόρυβα, οικοδομήθηκε ένα κλίμα αποδυνάμωσης της εθνικής συνείδησης. Ό,τι κάποτε ήταν ιερό και αδιαπραγμάτευτο —όπως η έννοια της Μακεδονίας— έγινε σταδιακά αντικείμενο πολιτικού συμβιβασμού.

Η Συμφωνία των Πρεσπών αποτέλεσε την κορύφωση αυτής της πορείας. Ένας κύκλος που άνοιξε με τη φίμωση κάθε έργου, λόγου ή φωνής που θύμιζε το πραγματικό ελληνικό αίμα του Μακεδονικού Αγώνα, έκλεισε με την παραχώρηση του ίδιου του ονόματος «Μακεδονία».

Και έτσι, όσα κάποτε θεωρούνταν επικίνδυνα να ειπωθούν σε μια ταινία, έγιναν τελικά πράξη μέσα από μια υπογραφή, ωστόσο ότι κερδίζετε με αίμα, δεν το σβήνει μια υπογραφή. 

Η ιστορία του Παύλου Μελά όμως δεν τελειώνει ποτέ. Είναι η μνήμη που επιμένει.

Και ίσως σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειάζεται να ξαναδούμε εκείνη την ταινία — όχι μόνο ως κινηματογραφικό έργο, αλλά ως σύμβολο της αντίστασης απέναντι στη λήθη.