Η ομιλία του Ελύτη στην απονομή του Νόμπελ

Posted by Manolis Papathanassiou at 2:42 PMΟλόκληρη η ομιλία του Οδυσσέα Ελύτη στην απονομή του Νόμπελ στην Ακαδημία της Στοκχόλμης κατά την απονομή του βραβείου Νόμπελ λογοτεχνίας (1979).





Κύριοι Ἀκαδημαϊκοί, 
Κυρίες καί Κύριοι, 

Ἄς μου ἐπιτραπεῖ, παρακαλῶ, νά μιλήσω στό ὄνομα τῆς φωτεινότητας καί τῆς διαφάνειας. Ἐπειδή οἱ ἰδιότητες αὐτές εἶναι πού καθορίσανε τόν χῶρο μέσα στόν ὁποῖο μοῦ ἐτάχθη νά μεγαλώσω καί νά ζήσω. Καί αὐτές εἶναι πού ἔνιωσα, σιγά-σιγά, νά ταυτίζονται μέσα μου μέ τήν ἀνάγκη νά ἐκφρασθῶ. Εἶναι σωστό νά προσκομίζει κανείς στήν τέχνη αὐτά πού τοῦ ὑπαγορεύουν ἡ προσωπική του ἐμπειρία καί οἱ ἀρετές τῆς γλώσσας του. Πολύ περισσότερο ὅταν οἱ καιροί εἶναι σκοτεινοί καί αὐτό πού τοῦ ὑπαγορεύουν εἶναι μία ὅσο τό δυνατόν μεγαλύτερη ὁρατότητα. 

Θέλει, λέει, να ’ναι λεύτερος. Σκοτώστε τον! Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας («Οι Αδερφοφάδες»)

Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι λέφτερος.

Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας

Ελεύθερον αδύνατον είναι τον πάθεσι δουλεύοντα και υπό παθών κρατούμενον. Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος είναι αδύνατο να θεωρείται ελεύθερος αυτός που είναι δούλος στα πάθη του και κυριαρχείται από αυτά

 Η άγαν ελευθερία έοικε εις άγαν δουλείαν μεταβάλλειν.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος – Πολιτεία 564Α

 φαίνεται πως η υπερβολική ελευθερία μετατρέπεται σε υπερβολική υποδούλωση

Αιδώς γαρ οργής πλείον ωφελεί βροτούς. Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός – Τημενίδαι μτφρ: η ντροπή ωφελεί τους ανθρώπους περισσότερο από το θυμό

Μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο καιρό, λίγους όλο τον καιρό, αλλά όχι όλους όλο τον καιρό. Αβραάμ Λίνκολν, 1809-1865, Αμερικανός πρόεδρος

Αν αγαπάς κάποιον άσ’ τον να φύγει! Αν γυρίσει πίσω, είναι δικός σου! Αν δεν γυρίσει, δεν ήταν ποτέ! Χαλίλ Γκιμπράν, 1883-1931, Λιβανοαμερικανός ποιητής & φιλόσοφος

Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Κακού είναι πως έχει πείσει τους ανθρώπους ότι δεν υπάρχει.

Επακόλουθο της αχαριστίας είναι η αναισχυντία Ξενοφών

Αχαριστία: Η αρρώστια της ψυχής

Μια από τις πιο κοινές μορφές ψυχασθένειας είναι η αχαριστία. Όσοι θεωρούν υπερβολικό τον χαρακτηρισμό ας σκεφτούν πόσο λογική και φυσιολογική συμπεριφορά μπορεί να είναι, να τσακίζεις το χέρι που σε αγκάλιασε και σου πρόσφερε βοήθεια.

Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα. Αλμπέρ Καμύ, 1913-1960, Γάλλος συγγραφέας, Νόμπελ 1957

Το ψέμα είναι ανανδρία. Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας

Κείνο που σου προσάπτουνε τα χελιδόνια είναι η άνοιξη που δεν έφερες Οδυσσέας Ελύτης, 1911-1996, Ποιητής, Νόμπελ 1979 – ΣΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ

Αι μεν ηδοναί θνηταί αι δε αρεταί αθάνατοι. Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

Ο υγιής άνθρωπος δεν βασανίζει τους άλλους. Γενικά είναι οι βασανισμένοι που εξελίσσονται σε βασανιστές. Καρλ Γιούνγκ, 1875-1961, Ελβετός ψυχίατρο

Η ευτυχία είναι ένα όνειρο, αλλά η δυστυχία είναι πραγματικότητα. Βολταίρος, 1694-1778, Γάλλος φιλόσοφος & συγγραφέας

Ο καλύτερος τρόπος για να μάθεις αν μπορείς να εμπιστευτείς κάποιον είναι να τον εμπιστευτείς. Ernest Hemingway, 1899-1961, Αμερικανός συγγραφέας, Νόμπελ 1954