Τα χρόνια περνούν γρήγορα και οι εξελίξεις τρέχουν με ραγδαίους ρυθμούς, έτσι που οι αλλαγές δύσκολα εμπεδώνονται. Μέχρι να καταλάβουμε και να υποστούμε τις συνέπειες της κατάρρευσης του σοβιετικού καθεστώτος, φτάσαμε σε αυτές της κατάρρευσης του αντίπαλου δέους, που σαν διάδοχη κατάσταση επαγγέλθηκε στον κόσμο τον παράδεισο των αγορών.
Ο φιλελευθερισμός απεβίωσε και απλώς απομένουν οι τυπικές διαδικασίες επισημοποιήσεως του προαναγγελθέντος θανάτου του. Το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα βιώνει μια γενικευμένη νευρική κρίση και οι λαοί βρίσκονται αντιμέτωποι με μια πρωτόγνωρη σε μέγεθος υποχώρηση των κοινωνικών κατακτήσεων. Η νεοφιλελεύθερη φούσκα σκάει υπό τους θορυβώδεις παιάνες των χρηματαγορών, οι οποίες προσώρας καλύπτουν τις ολοένα και εντεινόμενες διαμαρτυρίες των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων, που καλούνται να πληρώσουν το τεράστιο κόστος της οικονομικής πομφόλυγας. Μιλάμε για ένα κόστος που προκαλεί πλέον κοινωνικό πόνο και επαναφέρει μεγέθη κοινωνικής αδικίας του 19ου αιώνα στο προσκήνιο της Ιστορίας.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό μιας γενικευμένης αναταραχής κατασκευάζονται αποδιοπομπαίοι τράγοι με περισσή υποκρισία, προκειμένου να ενταθούν ακόμα περισσότερο οι κοινωνικές αδικίες, ενώ παραμένει κυρίαρχη και καθ’ όλα νόμιμη και αποδεκτή η λογική της μεγιστοποίησης του κέρδους από μεριάς των αγορών. Η πολιτική αντιμετώπιση του φαινομένου αποδεικνύει την αποτυχία της ίδιας της πολιτικής, η οποία περιορίζεται στο να ηθικολογεί ακίνδυνα, αντί να εδραιώσει μια δημοκρατική νομοθεσία που να θέτει υπό αυστηρό έλεγχο τις απεριόριστες δυνατότητες του συστήματος των αγορών.
Είναι γνωστό ότι για την υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος δεν συνηγορεί ο καπιταλισμός, αλλά οι δημοκρατικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Στο επίκεντρο αυτής της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομική κρίσης βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό η χώρα μας, η οποία απελπισμένη έχει καταφύγει στις αλλαγές κυβερνήσεων και τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις προκειμένου να βρει λύση. Είναι περισσότερο από προφανές ότι αυτές οι ενέργειες – πιθανόν να είναι αναπόφευκτες – δεν συνιστούν λύση. Αντίθετα απομακρύνουν την πιθανότητα μιας λύσης.
Αυτό που επείγει να καταλάβουμε, όσον αφορά στη χώρα μας, είναι η ιδιαιτερότητά της μέσα στην κρίση. Η κατανόηση του δικού μας προβλήματος και η σωστή διατύπωσή του αποτελούν στρατηγικής σημασίας ενέργειες προκειμένου να αντεπεξέλθουμε στα προβλήματά μας. Το βασικό πρόβλημα της χώρας είναι πολιτισμικό και έχει να κάνει με τον τρόπο που σκεπτόμαστε ως άτομα και ως κοινωνία. Μια σειρά εθνικών αγκυλώσεων και προκαταλήψεων κρατάνε την Ελλάδα μακριά από το όραμα μιας κοινωνικά δίκαιης κοινωνίας. Προσηλωμένοι στο πληγωμένο μας εγώ, φερόμαστε σαν παρεξηγημένοι επαρχιώτες μέσα από απαρχαιωμένους συναισθηματισμούς και μια διαρκή καχυποψία αδικίας να επικρέμαται επί των κεφαλών μας.
Οικοδομήσαμε ένα πολιτικό σύστημα αντάξιο του εαυτού μας και των προσδοκιών μας για την κοινωνία. Η ταραγμένη μας ψυχοσύνθεση αντανακλά τη δημόσια εικόνα του κράτους. Η οικονομική αυτή κρίση αναπόφευκτα μας έφερε μπροστά στο τραγικό δίλημμα της μοίρας μας, που ήταν να την αντιληφθούμε και να την εκλάβουμε ως ευκαιρία για την εκ θεμελίων αναμόρφωσή μας με πρόσχημα την οικονομία ή να ανέβουμε για άλλη μια φορά στην εθνική σκηνή να παίξουμε τη χιλιοστή εκδοχή του αδικημένου και κατατρεγμένου λαού.
Πίσω από τα μνημόνια κρύβουμε μιαν απείθαρχη κοινωνία ενός ξεχαρβαλωμένου πελατειακού συστήματος, που βασικό του μέλημα είναι η προσωπική απάντηση σε κοινωνικά προβλήματα. Πίσω από τη Μέρκελ και τους κακούς Γερμανούς κρύβουμε άκομψα την ασύστολη και υπεράνω κάθε νόμου πολιτική των ιθαγενών μονοπωλίων και των ασύδοτων μεγαλοεπιχειρηματιών που εξανεμίζουν τον εθνικό πλούτο και τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις χρεώνοντας τη ζημιά στους μισθωτούς και συνταξιούχους, τους οποίους τώρα υποκριτικά υπερασπίζονται από τα ιδιωτικά και δημόσια ΜΜΕ.
Πίσω από τα σκληρά μέτρα κρύβουμε τις παντοδύναμες εθνικές - κομματικές συντεχνίες ενός κράτους - παρωδίας, το αέναο αλισβερίσι, την ατιμωρησία, την προσωπική ασυλία από τον νόμο. Πίσω από το δάχτυλό μας κρύβουμε τη λεβεντορεμπέτικη εκδοχή ζωής που γουστάρει ανέμελη επιδοτούμενη καθημερινότητα, μέσω δανείων, υπερπληθωρισμό παροχών, δικαιωμάτων και κατακτήσεων, δίχως καμιά συμβατική υποχρέωση.
Αυτή την τραυματισμένη, λόγω οικονομικής κρίσης, νοοτροπία που καλλιέργησαν και εκμεταλλεύτηκαν τα υπό κατάρρευση κόμματα εξουσίας έρχεται η ανατέλλουσα Αριστερά να επανασυστήσει μέσα από μια ανεδαφική και κυρίως επικίνδυνη «προοδευτική» ρητορική: αυτήν της άλλης όψης του ίδιου νομίσματος που μας υπόσχεται ότι λεφτά ξαναϋπάρχουν.
xenofonb@gmail.com
.jpg)
